เพื่อแผ่นดินเกิด

เมื่อคืนนี้ ได้ขอโอกาสหารือนี้กับ อ. Pipad Krajaejun และนายเชน

เพื่อช่วยกันสานต่อจากที่ทำมาและน่าจะคิดทำอะไรกันต่อ

เท่าที่ผมพอจำมาจดได้ประมาณนี้ ...

(๑) การทำสรุปรายงานส่งกรมศิลป์ ต้องใช้เวลาอีกประมาณ ๑ เดือน

โดยเชนเป็นคนเขียน อ.พิพัฒน์จะช่วยตรวจเติม และเพิ่มตอนหน้าว่าด้วย Household archaeology ทั้งนี้จะเป็นรายงานให้ครบตามกรอมบันทัดฐานของงานขุดค้นตามที่กรมศิลปากรต้องการ ส่วนที่เราจะทำเสริมเติมเพื่อการนำเสนออื่น / ตีพิมพ์ ค่อยทำทีหลัง และจะต้องหารือกันอีกว่าจะควรอย่างไร ...

(๒) การจัดการกภาพถ่ายและฐานข้อมูลที่นอกเหนือจากในรายงาน เพื่อการค้นคว้าศึกษาและอื่น ๆ ต่อในอนาคต ...

(๓) ต้องขอซื้อกล่องปลาสติคมาใส่ของที่ค้นพบ เพื่อนำส่งกรมศิลป์ โดยจะมีป้ายติดกล่องให้เป็นระบบ เพื่อการเก็บรักษาที่ดี ทั้งนี้อาจเป็นไปที่ได้ที่ทางเราจะขอยืมมาจัดแสดงชั่วคราว/ถาวรในอนาคต ซึ่ง นส.นำส่งจะย้ำเรืองนี้ เพื่อให้เก็บรักษาไว้ให้ดี เนื่องจากตามปกติแล้ว ในที่สุดอาจล้นคลัง ไม่มีที่ไว้ ก็อาจละเลย กระจัดกระจายหรือสูญหายได้ ...

(๔) ถามว่างานนี้บอกอะไร ต่อตัวตึกและบริเวณ / ต่อเมืองนคร / ต่อวงการในประเทศไทย

... #ต่อตัวตึกและบวรนคร - ได้ทราบชั้นดินและร่องรอยสิ่งของเครื่องใช้ในระดับครัวเรือนที่แน่นอน ด้วยยังไม่เคยมี เนื่องจากที่ทำ ๆ กันมามักกับวัด โบราณศาสนสถาน

... #ต่อเมืองนคร - ได้หลักฐานการตั้งถิ่นที่บริเวณท่าวังยืนยันชัดเจนขึ้นกว่าการคาดเดา

... #ต่อวงการประเทศไทย เท่าที่ทำ ๆ กันมาค่อนข้างเล็กน้อย มีในกรุงเทพ ๓ กรณีใหญ่ คือชุมชนเลื่อนฤทธิ์เจริญนคร - มิวเซียมสยาม - ท่าเตียน ? แต่ก็เป็นส่วนราชการ การวิเคราะห์นำเสนอ ไม่เท่าที่ควร ...

(๕) ถามว่า ๕ สิ่งค้นพบที่เป็นเรื่องใหม่ ๆ และน่าสนใจ มีอะไรบ้าง

... ๕.๑ #การพบภาชนะแบบมีสันลึกถึงสมัยทวารวดีศรีวิชัย แสดงว่าบริเวณนี้น่าจะมีการใช้มาก่อนนานกว่าที่เข้าใจกัน

... ๕.๒ #การพบเครื่องปั้นดินเผาท้องถิ่นแบบมีลวดลายมากกว่า๑๐๐แบบ ซึ่งมากกว่าที่เคยมีการรายงานมาก่อน อาจจะเพราะที่ผ่านมาไม่ได้สนใจทำจริงเรื่องนี้ ทั้งนี้ต้องศึกษาต่อว่าบอกอะไรบ้าง เบื้องต้นสันนิษฐานว่ามาจากทางสงขลา สทิงพระเป็นจำนวนมาก หมายความว่ามีความสัมพันธ์กับทางนั้นมากด้วยไหม ? นอกจากนี้ ลวดลายเหล่านี้สามารถนำมาใช้พัฒนาหรือทำอะไรในเชิงสร้างสรรค์ต่อได้ด้วย

... ๕.๓ มีการพบเครื่องถ้วยจากผืนแผ่นดินด้านในไม่มาก ไม่ว่าจะเป็นเตาแม่น้ำน้อย เตาสุโขทัย รวมทั้งจากทางตะวันตกก็พบไม่มาก นอกจาก #ขวดน้ำแร่เก่าที่สุดในเมืองนครจากเยอรมัน เหรียญและภาชนะจากอังกฤษ กับที่มีกดตราคล้าย ๆ จากอังกฤษ และจากย่านอาหรับ

... ๕.๔ #ภาชนะจากแผ่นดินใหญ่จีนที่พบเป็นจำนวนมาก ได้จำแนกแจกแจงแหล่งผลิตออกมาอย่างละเอียด ทำให้มองเห็นความสัมพันธ์ของพื้นที่กับแหล่งต่าง ๆ ในจีนอย่างน่าสนใจ ซึ่งจะได้วิเคราะห์และสังเคราะห์ต่อไป รวมทั้งการอ่านอักษรบนภาชนะที่สะท้อนถึงรสนิยมของการใช้ เช่น มีกวีจีนว่าด้วยผาแดงและสามก๊ก ฮกลกซิ่ว ฯลฯ นอกจากนี้ทางด้านตะวันออกก็มีพบของอันนัมและญี่ปุ่นด้วย

... ๕.๕ #การพบหัวนะโมลักษณะเฉพาะ คือใหญ่กว่าที่เคยพบมาก่อน สันนิษฐานว่าอาจเป็นของทดลองทำขึ้นในสมัยหนึ่ง เมื่อไม่นานมากนัก แต่ไม่ได้พัฒนาทำต่อ ด้วยไม่เคยมีพบมาก่อนเลยในสารบบหัวนโมเมืองนคร ฯลฯ

เหมือนมีอะไรให้ทำอีกไม่น้อยเลยครับผม

ป่านนี้คณะน่าเลยบ้านดอนไปเข้าแดนชุมพรกระมังครับ

๓ มิย.๖๔ ๑๑๕๐ น.

บ้านบวรรัตน์ ท่าวัง เมืองนคร