• พม่า
• ลูกปัด
• สิงขร

เมืองสิงขรเก่าที่สองช่องเมื่อกลับมาสำรวจใหม่ เจอแต่ซากเมืองกับเรื่องผีไท ... ไม่พบลูกปัด รายงานการไปมะริด-ตะนาวศรี ตอนที่ ๗ วันสุดท้ายของการสำรวจที่คณะต้องเดินทางจากมะริดผ่านตะนาวศรียาวถึงชายแดนนั้น เดิมกะจะตรงเข้าไทยไปนอนที่เมืองเพชร แต่เมื่อต้องแวะสำรวจอีก ๒ เมือง จึงตกลงนอนที่ชายแดนพม่าแล้วค่อยข้ามแดนตอนเช้าตรู่ เราจึงพอมีเวลาเมื่อผ่านสามแพร่งจากตะนาวศรีไปปกเปียนที่ต่อไปเกาะสองได้กับสิงขร พอถึงสองช่องก็ลงลุยไปถึงมุมเมืองแต่หาหนทางข้ามคูไปขึ้นกำแพงเมืองเก่าสิงขรที่สูงอยู่ข้างหน้าไม่ได้ สุดท้ายจึงอ้อมไปทางไร่ข้าวโพดและสวนยางพาราที่เพิ่งมาถางและสร้างทำกัน เห็นเป็นแนวสันดินสูงล้อมรอบที่ราบริมคลองคูเมืองที่ไหลลงแม่น้ำสิงขร ถามได้ความว่าเป็นที่ราบกว้างรูปสี่เหลี่ยมไม่เสมอ มีคันดินกำแพงลอ้มรอบเดินหลายชั่วโมง วันนี้เดินไม่ได้เพราะรกมาก มีสระใหญ่ตรงมุมหนึ่ง กันนากว้างบริเวณริมแม่น้ำที่ตลิ่งตอนนี้สูงสัก ๘ - ๙ เมตร มีหาดทรายตอนเหนือน้ำขึ้นไป ล่างน้ำลงมาทางสะพานสองช่องมีวังจระเข้ พบหินและของต่าง ๆ บ้าง รวมทั้งลูกปัด หลังฝนตกหรือระหว่างขุดปลูกต้นไม้ มีเก็บไว้บ้าง ขายคนไทยไปบ้าง นอกนั้นพบลูกรังแผ่นหนึ่งวางอยู่ อาจจะเป็นชิ้นส่วนสถาปัตยกรรมที่บอกอะไรได้น้อยมากเพราะพบเพียงชิ้นเดียว เรื่องเดียวที่เด่นมากคือ ผีไทยที่นี่ดุ เมืองนี้เป็นเมืองไท ห้างที่สร้างไว้ก็นอนค้างไม่ได้ ผีไทมาลากลงน้ำเรื่อย ๆ พวกเราจึงรีบกลับออกมาก่อนค่ำ บริจาคเลือดให้ปลิงกันคนละสองสามตัว ถามขอดูลูกปัดที่บอกว่ามีคนเก็บไว้ก็บอกว่าหายหมดแล้ว เข้าใจว่ากลัวพวกเราจะขอหรือริบเอาไปเสีย หากบอกว่าจะข้อซื้อรับรองว่ามีออกมาให้ดูแน่นอน ลองเอาหนังสือรอยลูกปัดให้ดูก็ชื้บอกว่าเป็นแก้วสีเขียวตัดเหลี่ยมซึ่งไม่น่าจะใช่ เพราะเท่าที่พบในภาคใต้ ลูกปัดแก้วสีเดียวเขียวตัดเหลี่ยมนั้นเป็นของสมัยเก่ากว่าเมืองสิงขรที่มีคูคันดินรูปเหลี่ยมแบบสมัยหลังมากอย่างนี้ หรือว่าจะมีการตั้งถิ่นฐานซ้อนถิ่นกันมานาน ? อาจจะต้องกลับไปศึกษาค้นคว้าอย่างจริงจังในอนาคต หรือว่าใครรู้ข่าวลูกปัดจากแถบนี้ช่วยบอกด้วยนะครับ คนไทยที่นั่งริมภาพบ้านอยู่แหลมยวนครับ