On SouthernThaiNoraBeads, Why&When ?
เป็นปริศนาที่ไม่เพียงแต่ผมไม่รู้
ทราบว่าวงการโนราเองก็สืบสาวกันไม่ได้
เพราะเท่าที่รู้เห็นกันมา ก็สืบทอดกันมาพร้อมลูกปัดแล้ว
โดยเฉพาะที่เป็นหัวใจเท่าที่ผมรู้
โนราครูล้วนมีลูกปัดเก่าเป็นของสำคัญประจำตัว
มีคนบอกว่า
#ผูกแนบอก อยู่ในแผงลูกปัดนั้นก็ด้วย
ขณะที่คนทั่วไปในภาคใต้หลายพื้นที่ เรียกว่า
#ลูกกำปัด
ถามหารูปภาพโนราเก่า ๆ ได้มา ๒ ชุด เมื่อปี ๒๔๖๖ - ๖๗
ที่ไปรำโนราในพระบรมมหาราชวัง
โนราคล้ายใส่ชุดลูกปัดแล้ว
ส่วนโนรามดลิ้น ว่ากันว่าอาจจะเป็นชุดในวังจัดให้
โดยผมเองนั้น สันนิษฐานเอาเองว่า ...
๑) ดูเหมือนว่าลูกปัดในบริบทสังคมไทยนั้น
อาจจะเพราะมีวัตถุวัฒนธรรมเพื่อการประดับตกแต่ง ฯลฯ
จำพวกอื่นมาแทน
หรือลูกปัดลดถอยความิยมลง หรือหายาก ราคาแพง ฯลฯ
โดยลูกปัดอาจเหลือบทบาทเป็นเสมือน "แก้ว"
ที่ยังนิยมโรยฤกษ์
๒) เนื่องจากโนรานั้น มิใช่เพียงการละเล่นนันทนาการ
ในลักษณะไม่แตกต่างจากที่เกิดขึ้นทั่ว ๆ ไป ทั้ง ๖ - ๗ ประการที่กล่าวมาก่อนแล้ว
และส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่นในรูปลักษณะต่าง ๆ
๓) น่าจะจากนี้ ที่แก้วกาหรำ ลูกกำปัด ค่อย ๆ เพิ่มบทบาทในโนรา
จากยอดเทริด ปลายปี่ ปลายเล็บ ยอดอก ฯลฯ
ที่ลูกปัดหาง่าย ไม่แพงเกิน แถมมีขบวนการร้อยขายสั่งได้
ไม่เหมือนแต่ก่อนที่ต้องเพียรหากว่าจะได้ แถมยังต้องร้อยเองอีกต่างหาก
ที่น่าคิดมากคือโนราเนื่องกับนก
การสรรค์สร้างชุดโนราจากลูกปัดในแนวนก ๆ ก็ทำได้ไม่ยาก
ผมคิดเองประมาณนี้ ตามประสาคนไม่รู้เรื่องโนรา
วานคนรู้เรื่อง ช่วยไขความด้วยครับ
๙ มิย.๖๓ ๑๙๒๕ น.
บ้านบวรรัตน์ ท่าวัง เมืองนคร