บัญชาชีวิต

เมื่อตอน ๘๐ ปีแม่ น้ายุกติก็ไป แต่ตอน ๙๐ ปีไม่ได้ไป น้าจิ๋วบอกเมื่อวันไปงานแม่ว่าป่วยมากเดินไม่ไหว แต่ยังสั่งการงานได้ อายุ ๘๔ กว่า ๆ แล้ว ส่วนใหญ่ก็ห่วงงานสร้างวัดที่เพชรบูรณ์ กับมูลนิธิยุวเกษตรกร แล้วเพิ่งส่งข่าวอีกทีว่าสิ้นแล้วเมื่อวันที่ ๒๕ วันที่ ๒ ตุลาฯ นี้จะบรรจุ เต้ยก็เลยแวะไปตอนบ่ายก่อนกลับนคร น้าจิ๋วให้คนมารอรับอยู่ด้วยครับ

จำได้เสมอ ๆ เวลาแม่เล่าและพาพวกเราไปพบป้านารา ป้าลภา น้าหมอมนู น้าดำ โดยเฉพาะเรื่องเล่าของแม่ตอนไปอยู่ที่บ้านคลองบางหลวงของพระยาสาริกพงธรรมพิลาส กับ "น้าเหมือน น้าจิง" ที่เป็นลูกสาวของเฒ่าแก่ลิ่มซุ่นหงวน น้าชายของคุณตาที่สอนและฝึกงานสารพัดให้คุณตา

เฒ่าแก่ลิ่มซุ่นหงวน หรือ จีนซุ่นแห่งเมืองนครคนนี้ไม่ธรรมดา เพราะปรากฏในใบงานกราบทูล ร.๕ ร.๖ ถึงบทบาทต่าง ๆ ในเมืองนครสมัยโน้นหลายเรื่องมาก เท่าที่เต้ยผ่านพบและเอามาลงในภาคผนวกเรื่องเล่าของแม่ก็หลายเรื่องเลยครับ

น้าจิ๋วเพิ่งส่งรูปสมัยหลังมาให้ กับบันทึกเรื่องคดีที่เรือโป๊ะของจีนซุ่นหลุดไปโดนพลับพลาท่าน้ำของ ร.๖ แล้วถูกคดีจนแพ้ แต่พอดีท่านปรีดี พนมยงค์เพิ่งกลับมาจากฝรั่งเศส แล้วสู้คดีว่าเป็น "ภัยนอกอำนาจ" จนชนะในชั้นอุทธรณ์และฎีกา เรื่องนี้เต้ยก็เคยอ่านพบในหนังสือประวัติท่านปรีดี ระบุว่าเป็นคดีเริ่มแรกที่ทำให้โด่งดังในเมืองไทย ทั้งนี้ เฒ่าแก่ลิ่มซุ่นหงวนนี้ แม่-น้าพาเคยเล่าว่ารวยและก้าวหน้ามาก ขนาดมีโรงฟอกหนังใหญ่อยู่ในกรุงเทพ ตอนเด็ก ๆ เต้ยนึกถึงทีไร ก็จินตนาการเอาว่าน่าจะประมาณลุงสกรู๊ซที่มีเงินในห้องเซฟเป็นตั้ง ๆ เลยครับ

๒๗ กย.๕๙