เพื่อแผ่นดินเกิด

ยังจำได้เมื่อครั้งเข้าไปเจอสภาพรกเรื้อเมื่อ ๓๐ กว่าปีก่อน แล้วศึกษาค้นคว้าจนทราบว่านี้คือ มหาอารามสุดสำคัญแห่งเมือง อาทิ

๑) เคยเป็นวังแห่งแม่นางเมือง - เจ้าจอมมารดาปราง ผู้เป็นธิดาของเจ้าพระยานคร (หนู) ที่สมเด็จพระเจ้าตากสินยกฐานะเป็นพระเจ้านครศรีธรรมราชฯ แล้วประทานเป็นรางวัลแก่พระปลัด (พัฒน์) อัญเชิญกลับมาสร้างวังถวาย จนพระราชบุตรน้อยในครรภ์ ประสูติเป็น "เด็กชายน้อย" วิ่งเล่นอยู่ในนี้ ก่อนที่จะเติบโตจนขึ้นเป็น "เจ้าพระยานคร(น้อย)" แม่ทัพเรือและพ่อค้าใหญ่คู่บุญบารมีแห่งพระมหากษัตริย์แห่งกรุงเทพมหานครฯ ในช่วงรัชกาลที่ ๒ - ๓ 
๒) หลังสิ้นเจ้าจอมและเจ้าพระยานคร(น้อย) ขึ้นกินเมือง วังนี้จึงถูกสถาปนาเป็นพระอารามสำคัญ มีหอพระใหญ่ที่ทุกวันนี้เหลือค้างไว้ ไม่ครบหลัง เพราะท่านรื้อสร้างตึกแถวด้านหลังกับยังปรับด้านหน้าเพื่อสร้างพระอุโบสถ-ศาลาใหม่

๓) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ ๙ และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ สิริกิติ์ ทรงรับทูลเชิญมายกช่อฟ้าเมื่อวิสาขบูชา ๒๕๐๖ มีป้ายพระนามาภิไธยประดิษฐานไว้เป็นประจักษ์

๔) ที่ด้านหลังหอไตรอินทสุวรรณคอนกรีตเสริมปูนนั้น ผมได้ปลุกปล้ำพยายาม "พิทักษ์" "กุฏิสามหลังกับข้างครัวขวางโน้น" ที่พระอาจารย์ย่องกับศิษย์สร้างไว้ เมื่อ ๑๓๐ ปีก่อน จนอนุรักษ์ไว้ได้สำเร็จ อยู่ที่หน้ากุฏิท่านเจ้าคุณฯ ถึงทุกวันนี้

๕) วัดนี้ เป็นที่สถิตย์ของ "พ่อท่านกาชาด-ย่อง" ที่คนนครนับถือสูงสุดไม่แพ้พระภิกษุรูปอื่น ๆ ในนคร จนมีคำติดปากกันสืบมาถึงการจะฝากตัวเป็นศิลป์วัดไหน อย่างนี้ "อยากเป็นนายให้อยู่วัดท่าโพธิ์ อยากกินหนมโคให้อยู่วัดวัง อยากเป็นช่างให้อยู่วัดจันท์ อยากเป็นคนจันหวันไปอยู่วัดไฟไหม้ ฯลฯ" ด้วยเหตุที่ในวัดท่าโพธิ์นั้นเป็นสำนักเรียน วัดวังตะวันตกเป็นสำนักบูชา(ที่คนชอบมาแก้บนด้วยขนมโค) สำนักวัดจันท์นั้นเป็นกองช่าง

ไม่รู้เหมือนกันว่าผลจะเป็นเช่นไร ?
จะเป็นไปตามที่เขาว่าไหม ?

หัวใจอยู่ที่ว่า "แล้วเราจะเอากันอย่างไร ?"

ในบันทึกการเสด็จเมื่อกว่า ๑๐๐ ปีก่อนนั้น
พบว่าวัดเมืองนครร้างลงไปหลายสิบแล้ว
หรือว่าจะร้าวร่วงและทยอยร่างลงกัน...อีกแล้ว ?

๒ มิย.๖๐