เพื่อแผ่นดินเกิด

แรกถึงบ้านห้วยหยวกในท้องที่อำเภอเวียงสา
ผมเลือกเข้าไปทักทายมลาบริน้อย ๆ ในศูนย์เด็กเล็ก
ของ อบต.เป็นอันดับแรก

ครูพี่เลี้ยงที่กำลังถูพื้นโดยมี ๒ หนุ่มน้อยกำลังช่วยด้วย 
ก็ "อาแว ๆ" พร้อมขี้มูกที่ไหลยืดยาดอย่างนี้

"ตอนนี้มี ๒๔ คน รับแบบไม่มีเงื่อนไข แต่ขออายุเกินขวบครึ่ง พวกเราดูแลทุกอย่าง เสื้อผ้า ข้าวปลาอาหาร อาบน้ำ ฯลฯ"

เท่าที่ประมวลได้ ขณะนี้มีมลาบริบนผืนแผ่นดินไทยไม่น่าจะเกิน ๔๕๐ ชีวิต เลิกการอาศัยอยู่ในป่าที่ยากลำบากมากขึ้นตามลำดับ มารวมกันอยู่ใน ๕ พื้นที่ของจังหวัดน่าน-แพร่ คือ ที่ห้วยฮ่อมกับท่าว้าในแพร่ และ ห้วยหยวกแห่งนี้ กับ ภูฟ้าและห้วยลู่ ในจังหวัดน่าน

ชุมชนใหญ่ที่สุดคือที่นี่ มี ๔๕ ครอบครัว อยู่ใน ๓๐ หลังคาเรือน ๑๘๕ ชีวิต
ในขณะที่ภูฟ้ามี ๑๙ ครัวเรือน ๗๘ ชีวิต สองแห่งที่ได้แวะไปก็เกินกว่าครึ่งหนึ่งแล้ว

นามสกุลของมลาบริที่นี่ ตั้งกันที่อำเภอ อาทิ ดอยศักดิ์, หิรัญคีรี, รักไพร, สุชนคีรี, ไพรนิวาส ฯลฯ

ทันทีที่ผมสัมผัส
ก็พลันรู้สึกขึ้นมาว่า...เราน่าจะคิดทำอะไรไหม ?
นี้คือเพื่อนมนุษย์ที่เลือกวิถีดั้งเดิมดึกดำบรรพ์สุด ๆ
จนถูกเบียดจนแทบไม่มีที่ไปไหนได้อีกแล้ว ?

๘ มิย.๖๐