รอยลูกปัด

ในการเยือนพิพิธภัณฑ์แห่งกษัตริหนานเยว่กลางเมืองกวางโจววันนั้น เนื่องจากเป็นที่รู้ว่าผมคือคนศึกษาค้นคว้าและเขียนเรื่อง "รอยลูกปัด" ซึ่งแปลเป็นจีนจนตอนนี้กลายเป็นหนังสือหายากมากในเมืองจีน(พอ ๆ กับในเมืองไทย)แล้วเช่นกัน ภัณฑ่รักษ์ที่มาต้อนรับจึงนำตรงไปยังตู้จัดแสดงบรรดาลูกปัดที่พบเจอในมณฑลกว่างตุ้งโดยมีบ้างที่มาจากเมืองเหอผู่ในมณฑลกว่างสี ด้วยคำอธบายอังกฤษสรุปได้ว่า "...ในเหล่าเครื่องแก้วของจีนทั้งหลายในสมัยราชวงศ์ฮั้นที่พบในกว่างโจว บางสิ่งนั้นผลิตขึ้นในพื้นที่ด้วยองค์ประกอบของแก้วที่มีตะกั่วและแบเรียมเจือปน ในขณะที่พวกที่มีโซเดียมกับแคลเซียมเจือปนนั้นมาจากดินแดนตะวันตก เหล่านี้ที่นำมาากตะวันตก ย่อมนำเข้ามาตามเส้นทางสายไหมทะเล ส่วนที่ทำขึ้นในท้องถิ่นนั้นก็ด้วยเทคนิคที่ได้มาจากตะวันตกเช่นกัน"

เขาบอกว่า ตอนนี้กำลังมุ่งค้นคว้าเรื่องลูกปัดโบราณสมัยราชวงศ์ฮั่นที่พบในย่านนี้ และกำลังจะพิมพ์ออกมาเป็นหนังสือ มีอะไรขอแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วย ผมติดมือรอยลูกปัดฉบับภาษาจีนที่ขอให้น้อง ๆ ช่วยสั่งซื้อจากเมืองจีนไป ๓ เล่ม ก็เลยมอบให้ท่าน ผอ.พิพิธภัณฑ์นี้เล่มหนึ่ง ด้วยท่านมานำพาชมพร้อมคอยอธิบายตลอดจนเลิก แล้วยังขนนานาหนังสือมาให้เลือกเอากลับมาศึกษาค้นคว้าต่อ

ท่านชี้ชวนดูแผ่นแก้วสีฟ้าในกรอบโลหะ (ภาพสุดท้ายในชุดนี้) ซึ่งพบหลายชิ้นที่นี่ ต่อกันเป็นสายเข็มขัด และว่า "นี้เป็นแก้วแผ่นเรียบอย่างเดียวที่พบแล้วในจีนโบราณ มีพบในประเทศไทยบ้างไหม" ผมจึงบอกว่า "เท่าที่เห็น ก็มีที่ทำเป็นเลข ๑" ซึ่งเธอถามกลับมาไม่กี่วันนี้ว่า ขอช่วยส่งภาพให้ด้วย สนใจเอาไปศึกษาเปรียบเทียบ

ใครมีภาพก็ขอช่วยส่งไปให้ผมด้วยนะครับ จะได้ส่งต่อให้เธอได้เห็นและใช้ประกอบการศึกษาครับ

สำหรับลูกปัดสมัยราชวงศ์ฮั่นเมื่อประมาณ ๒,๐๐๐ ปี ที่พบจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่กว่างโจว-กว่างสี เหล่านี้ มาจากหลายสุสานในย่านนี้ มีทั้งหินสีมีค่าต่าง ๆ แก้วสีเดียวทั้งแบบหลมอหล่อและหลอดดึง รวมทั้งยังมี Faience และ เม็ดทองด้วย

หลายอย่างละม้ายมาก ๆ กับที่พบในแถบภาคใต้ตอนบนของประเทศไทย โดยเฉพาะที่เขาสามแก้ว ท่าชนะ ภูเขาทองและบางกล้วย รวมทั้งที่แถบเกาะสองในพม่าด้วย

เพียงแห่งแรกก็เจอได้ถึงขนาดนี้ครับ
เขาจัดเรื่องลูกปัดเหล่านี้ไว้ในนิทรรศการพิเศษ
เรื่องเส้นทางสายไหมทางทะเลแรกเริ่ม
โดยนครกว่างตุ้งที่ทุกวันนี้คือนครกว่างโจวนี้
คือสถานีการค้าสำคัญของจีนอันเป็นต้นทางสายไหมทางทะเล เมื่อสมัยราชวงศ์ฮั่นต่อเนื่องถึงราชวงศ์สุย ถัง และ ซ้อง โดยแรกเริ่มนั้นเขาบอกว่าสถานีแรก สุด อยู่ที่เมืองเหอผู่ในมณฑลกว่างสีทุกวันนี้ซึ่งพวกเราจะไปแวะช่วงท้ายของการเดินทาง จากนั้นพอสมัยราชวงศ์ซ้องตอนท้าย เมืองท่าก็ย้ายจากกว่างตุ้งขึ้นไปที่ฟูโจว-ฟูเจี้ยน ซึ่งรอบนี้ไม่ได้ไป เพราะเกินขอบเขตของการศึกษาค้นคว้าครับ

๔ สค.๖๐