การพระศาสนา

นอกจากจะต้องดำเนินมากแล้ว ยังมีกามเป็นเครื่องดูดดึงเหนี่ยวรั้งในการเดินอีกส่วนหนึ่งด้วย จึงช้ากว่าผู้ที่มีความหน่ายในทุกข์มาแต่ก่อนบวช (เช่น ยสกุลบุตร เป็นต้น) ซึ่วเขาเดินทางแห่ง "มรรค" มาแล้วเป็นอันมาก และไม่มีกามเป็นเครื่องเหนี่ยวรั้งการเดิน ยังขาดที่ยังเดินไม่ถูกอยู่เพียงเล็กน้อย พอได้ฟังก็บรรลุได้ทันที.

ยุคโน้น เขาหน่ายกามจึงออกบวช หาทางหลุดพ้นจากกาม ยุคนี้ เรามักบวชทั้งที่หอบกามพะรุงพะรังไปด้วย หรือไปเพิ่มเติมเข้าใหม่ก็มี จึงกลายเป็นบวชเพื่อคิดค้นให้รู้จักกามจนหน่ายกามเสียก่อนต่อหนึ่ง ถ้ายังคิดขั้นแรกคือความหน่ายกามไม่ได้ ก็ยังไม่อยากละวางกามหรืออุปาทานในกามและภพที่ประณีตยิ่ง ๆ ขึ้นไป

สถานะในทางใจของผู้บวชในบัดนี้กับยุคโน้นต่างกันอย่างลิบลิบ จึงไม่เป็นการแปลกประหลาดอะไรเลยที่เราเรียนรู้กันเป็นตู้ ๆ แต่หาผู้หมดกิเลสได้โดยยากเต็มที

แม้แต่การปฏิบัติธรรมของผู้ที่หน่ายกามมาแล้ว กับของผู้ที่ยังขวนขวายเพื่อหน่ายกามอยู่จะต่างกันมากก็ตาม แต่ถึงกระนั้น เราก็ควรพยายามเพื่อความก้าวหน้าของเราสืบไป เพราะว่าเรามีความทุกข์ เราอยากเปลื้องทุกข์ ที่เราหลงรับเอามายึดถือไว้เป็นของตน ทุกคนมีหวังจะสำเร็จความประสงค์แม้จะยังล้าหลังกันอยู่มาก ก็หาได้เป็นเครื่องหมายว่าผู้นั้นจะไม่อาจบรรลุไม่เลย.

ขอจงก้าวหน้าไปเถิด.

ที่มา การปฏิบัติธรรม โดย พุทธทาส ภิกขุ หน้า ๕๔-๕๕

ภาพ พระพุทธรูปที่ริมหาดทางตอนเหนือสุดของชุมชนบ้านน้ำเค็ม อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา กับคำเตือนใจน่าสนใจ "จะขออะไรจากพระองค์" และอนุสาวรีย์สมเด็จฯ กรมหลวงชุมพร เมื่อวันที่ ๒๔ สค.๕๙