การพระศาสนา

ซึ่งเมื่อกล่าวโดยเจาะจง ได้ชำนะกิเลสภายในจิตของเราเอง เมื่อเราได้รับความหม่นหมองชอกช้ำใจด้วยอำนาจอวิชชา ตัณหา อุปาทาน ที่แล่นออกรับเอาสิ่งอันไม่ใช่ตนมาเป็นของตน และหวั่นไหวระทมใจด้วยสิ่งนั้น ดุจไฟสุมอยู่ภายใน เราอาจดับมันได้เสียด้วยการเพ่งจนคิดตก เห็นความเป็นทาสของความอยาก ความโกรธและความหลงของเราเอง เราถอนตัวให้หลุดออกมาเป็นอิสระได้ เราจะถอนหายใจโล่งโดยไม่รู้สึกตัว เบากาย เบาใจเป็นสุขขึ้นในทันที

นี่เป็นตัวอย่างของนิพพานน้อย ๆ หรือความดับที่เราต้องคอยดับด้วยเจตนา ทุกคราวที่เราหลงก่อไฟขึ้นเองในอก ต่างจากพระนิพพานตัวจริงตรงที่พระนิพพานจริงนั้นเป็นการดับตัดต้นเชื้อไฟเสียเด็ดขาดจนไฟนั้นไม่อาจลุกขึ้นสุมอกได้เลยแม้แต่น้อย มันจะเป็นสุขสักเพียงใด ขอให้เราเทียบเคียงดู

รสชาติของพระนิพาานน้อย ๆ ล่วงหน้านั้นก็ทำนองเดียวกันกับพระนิพพานแท้ ต่างกันแต่ว่านี่เป็นเพียงของให้ชิมดูล่วงหน้า ยังเป็นโลกิยะ เป็นของชั่วคราว ไม่ยั่งยืน ส่วนพระนิพพานตัวจริง เป็นโลกุตตระเที่ยงแท้ยั่งยืนไม่เปลี่ยนแปลง เป็นบรมสุขยิ่งกว่ารสล่วงหน้าเหลือที่จะคณนาเท่านั้น

ที่มา การปฏิบัติธรรม โดย พุทธทาสภิกขุ หน้า ๗๘

ภาพ พระธาตุเมืองนครเมื่อคืนวันที่ ๒๙ กย.ขณะกำลังฉายหนังกลางแปลงงานเดือนสิบ เรื่อง พระพุทธเจ้า บรมศาสดาโลก ตอนห้ามพระเจ้าพิมพิสารบูชายันต์ด้วยชีวิตสัตว์ใหญ่

๔ ตค.๕๙