เพื่อแผ่นดินเกิด

จึง กลับมามีระบบที่มีความเคารพ มีธรรมิกราช ธรรมิกราชามานำหมู่ เป็นศูนย์รวมจิตใจของประชาชนทั้งโลกกันอีกสักทีหนึ่งก็ได้ แต่เราคงไม่ได้เห็นหรอก คงตายเสียก่อน

แต่เดี๋ยวนี้ เมื่อมองดูโลกโดยเหตุผลแล้วมันหมดท่าลงแล้ว มันก็ต้องดิ้นไป ๆ จนพบระบบที่ทำให้อยู่ได้อีก ฉะนั้น ระบบที่มีผู้นำที่ดี มีธรรมิกราชานี้ก็ต้องมา กลับมาอีกทีหนึ่ง นี่พูดเลยไปถึงว่าศูนย์รวมแห่งจิตใจเป็นที่เคารพเชื่อฟังนับถือนี้มันมีลักษณะวิเศษอยู่อันหนึ่ง คือการบังคับบัญชากันได้ ซึ่งมีความหมายกำกวมมาก คำนี้คือคำว่าเผด็จการ คนเขาเเกลียดคำว่าเผด็จการ แต่อาตมาเห็นว่าเป็นสิ่งที่ดี เผด็จการด้วยธรรมะ ด้วยความถูกต้อง ด้วยความรัก ด้วยความเมตตานี้ ดีกว่าให้กิเลสมันขึ้นมาเผด็จการ แล้วก็ทำลายธรรมะจนไม่มีอะไรเป็นหลักเป็นเกณฑ์ ไปสนใจคำว่าเผด็ดการให้ถูกต้อง ให้ธรรมะเผด็จการโดยบุคคลหรือผ่านทางบุคคลที่ประกอบอยู่ด้วยธรรมะนั้น นี่ก็เป็นระบบที่ช่วยโลกได้

เผด็จการคืออำนาจอย่างหนึ่งที่จะทำให้สำเร็จประโยชน์ในหน้าที่ที่จะต้องทำ แต่มันมีความหมายที่ว่าผิดก็ได้ ถูกก็ได้ เพราะคนในโลกมันก็ทำกันอยู่ ๒ อย่างนี้ ผิดหรือถูก เมื่อเอาเผด็จการมาใช้ในทางที่ถูกมันก็ไม่เดือดร้อน ไม่มีใครเดือดร้อน ทุกคนสมัครใจที่จะกระทำตามความที่มันูก คือ ธรรมะเผด็จการ มันก็เลยมีความสงบสุข มีความเป็นอยู่อย่างเป็นที่น่าพอใจ.

ที่มา ธรรมบรรยายของพุทธทาสภิกขุก่อนพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ที่ลานหินโค้งเมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๒๐