เพื่อแผ่นดินเกิด
- Details
- Written by Super User
- Category: เพื่อแผ่นดินเกิด
- Published: 09 June 2024
- Hits: 189
ในเมืองนครนี้เป็นที่น่าสงสาร ... ที่จะให้เกิดความเจริญขึ้นได้นั้น
PoorlyNakorn ... ForDevelopment
(bunchar.com เพื่อแผ่นดินเกิด 20240609_2)
ไปบางกอกกลับมาคราวนี้ ได้รับหนังสือจำนวนหนึ่งที่พี่จิ๋ม Kanda Jayasevi
หลานคุณตาเจียง - #จำเริญ_ลิมปิชาติ อดีตนายกเทศมนตรีเมืองนคร
ที่มาของถนนจำเริญวิถีที่หน้าบ้านและย่าตลาดเมืองนคร
พี่เขาบอกว่าคัดเลือกเล่มที่น่าจะเป็นประโยชน์กับผมส่งมาให้จำนวนหนึ่ง
จึงต้องรีบทำประโยชน์ทันทีตั้งแต่เมื่อคืนจนตื่นมาอ่านต่อ
อันที่จริง #ชีวิวัฒน์ นี้อ่านมาแล้ว แต่การอ่านคราวนี้มีอะไรเพิ่มเติมมาอีกมากมาย
ที่ขอไขเล่นวันนี้มี ๒ ประเด็นครับ
นี้เป็นบันทึก #ระยะทางรายวัน และ #หนังสือรายงาน ของ #เจ้าฟ้าภาณุรังษี
ที่มาแวะเมืองนคร เมื่อวันที่ ๓๐ สิงหาคม - ๑ กันยายน พ.ศ.๒๔๒๗
ก็อีก ๒ เดือนจะครบ ๑๔๐ ปีพอดี !!!
ทรงบันทึกการมาถึงและประทับในเมืองนครอย่างละเอียดมาก ๆ
ตั้งแต่เรือเข้าที่อ่าวนคร ผ่านมาทางท่าซักถึงท่าโพธิ์และท่าวัง
แล้วไปประทับพักแรมที่พลับพลาหน้าเมือง ฯลฯ
ประเด็นแรก ที่พอดีกำลังซ่อม #ตึกยาวบวรนคร
ซึ่งพบรายงานราชการของ #พระยาสุขุมฯ เมื่อปี ๒๔๔๑ เรื่องบ้านเรือนของคนนคร
ถึงกับกำชับให้สร้างเรือนตึกกันบ้าง
โดยไม่ปรากฏการระบุถึง #ตึกยาวบวรนคร นี้
ขณะที่จากการสัมภาษณ์อาจารย์ #การุณ_มิตรกูล ภริยาของครูจินต์
บอกว่า #ตึกยาวบวรนคร นี้ น่าจะสร้างเมื่อราว ๆ ปี ๒๔๔๐
ในบันทึกระยะทางรายวันของเจ้าฟ้าภาณุรังษีฯ
ที่ #สงขลา ระบุถึง ตึกเข้าเมือง ตึกกงสี ตึกดิน ตึกใหม่ ตึกราชการ
ที่ #ปัตตานี ระบุถึง ตึกกัปตันจีน
ที่ #กลันตัน ระบุถึง ตึกกงสี กับ บ้านกัปตันจีน
ที่ #นคร ระบุถึง เรือนพัก บ้านตลาดท่าวัง โดยไมีระบุว่ามีตึก
ที่ #ไชยา ระบุถึง บ้านพระยาไชยา
ที่ #กาญจนดิฐ ระบุถึง ตึกกงสี
ที่ #หลังสวน ระบุถึง ตึกบ้านพระหลังสวน
ที่ #ชุมพร ระบุถึง โรงกงสี ตึกปากน้ำ
เมื่ออ่านในหนังสือรายงานเฉพาะที่เมืองนคร ปรากฏระบุถึงตึก ๒ แห่ง
คือ ที่ท่าวัง น่าจะตรงหัวท่าที่ " ... มีสะพานไม้ข้ามคลองไป ... ถนนที่เลี้ยวไปนั้นมีโรงเรือนราษฎรสองฟากถนน ที่เป็นตึกบ้างตั้งร้านขายของเป็นเครื่องชำนุ่งห่มใช้สอยต่าง ๆ เป็นพวกจีนโดยมาก ... "
โดยถนนที่เลี้ยวไปนั้นน่าจะหมายถึงถนนท่าวังและถนนท่าโพธิ์ในวันนี้ไหม ?
หากเป็นเช่นนั้น ที่พระยาสุขุมฯ กำชับแล้วบอกว่ามีจีนท่าวังหลายสิบคนรับปากจะสร้างเรือนตึก
โดบระบุว่า #จีนซำเฮง และ #จีนซุ่นหงวน รับปากแล้วนั้น
และผมเข้าใจว่าน่าจะหมายถึงหลังเหลืองในตรอกท่ามอญ (บ้านเก่าจีนซำเฮง)
กับที่เคยเป็นร้านหมอสัณฐาน-บวรมอร์เตอร์-ธนาคารธนชาติ (บ้านเก่าจีนซุ่นหงวน)
ถูกถ้วนไหม ? น่าจะมีเรือนตึกเก่าของจีนอื่น ๆ อีกด้วยไหม ?
ประเด็น ๒ ที่อ่านแล้วอดหมดใจไม่ได้ ก็สองจุดนี้ครับ
" ... ชาวเมืองนครที่เป็นไทย
พื้นบ้านพื้นเมืองเครื่องนุ่งหุ่มและเหย้าเรือนดูจะอัตคัตมาก ... " (น.๙๙)
" ... ราษฎรถือกันว่ามีความสุขปรกติอยู่ ถ้าจะสังเกตด้วยตาก็แลเห็นได้ว่าราษฎรมีความจนมาก เป็นที่น่าสงสาร ถ้าจะถูกกะเกณฑ์สิ่งใดมาก ๆ ก็น่าที่จะเหลือกำลัง ในเมืองนครนี้เป็นที่น่าสงสาร ทั้งภูมิฐานบ้านเมืองและผู้ว่าราชการเมือง กรมการและกำลังราษฎรที่จะให้เกิดความเจริญขึ้นได้นั้น ... " (น.๑๐๕)
นี้ เมื่อ ๑๔๐ ปีก่อนก็อย่างนี้เชียวหรือครับนี่ !!!
อีกไม่ถึง ๒ เดือนจะครบ ๑๔๐ ปีของบันทึกนี้
เมืองนครเรานี้ยังเป็นที่น่าสงสารอยู่แต่ไหนครับ ?
๙ มิถุนา ๖๗ ๑๑๑๑ น.
บ้านบวรรัตน์ ท่าวัง เมืองนคร
https://www.facebook.com/photo/?fbid=1560631394831977&set=pcb.1560644988163951
