เพื่อแผ่นดินเกิด

๒๐ ปีที่แล้ว ขณะที่ "นก-ศุภมาศ" นักโบราณคดีคนสำคัญของเมืองสุพรรณ ขณะยังเป็นนักศึกษาโบราณคดีที่ ม.ศิลปากร ได้มาร่วมศึกษา สำรวจและขุดค้นทางโบราณคดีที่นี่ และสละเวลาไปพาคณะเรียนรู้ในพื้นที่ สรุปให้ฟังว่า ณ ตำแหน่งที่เชิงเขาตอนใต้ปลายสุดนี้ พบโบราณสถานถึง ๓๐ แห่ง ในนี้ ๔ แห่งเป็น "คอกดิน" อย่างที่ว่า กับแท่นฐานอะไรสักอย่างอีก ๑๐ กว่าแห่งที่เรียงรายอยู่ตามสายน้ำ "พุม่วง" เดิมที่ทุกวันนี้ไหลลงมาจากเขาเฉพาะแต่ในหน้าฝน อีก ๑๐ แห่งนั้นอยู่ตามเชิงหรือไหล่และสันเขา

นกและโรจน์กับผม พาคณะลัดเลาะไปตามทางจนถึงนำ้ตกพุม่วงที่เหลือแต่แท่นหินขวางลำน้ำกับป้ายที่บอกว่า "นี้น้ำตก" จากนั้นก็เจอกองหินอยู่เบื้องหน้า มีทั้งแผ่นลูกรังที่เรียงรองกันเป็นแนวเป็นชั้น กับหินปูนที่รูปทรงไม่แน่นอนกองซ้อนอยู่ระเกะระกะ กับบางแห่งยังเห็นแผ่นอิฐที่เรียงอยู่หรือไม่ก็ลอยหลุดมาเกะกะบ้าง

นกสรุปให้พวกเราฟังว่า บริเวณนี้พบเป็น ๓ แท่นฐาน ที่เรียงตัวอยู่ทางตะวันออกของแท่นฐานศิลาแลงขนาดใหญ่ซึ่งพบเอกมุขลึงค์องค์สำคัญ คล้ายกับที่พบในแดนจามปาที่เวียตนาม ทั้ง ๓ ฐานนี้ มีศิลาแลงเรียงเป็นสี่เหลียมผืนผ้า ๒ ชั้น บนขึ้นมาเป็นหินปูนต่าง ๆ ที่ทำเป็น ๒ ชั้น แล้วมีการก่อเป็นแท่นชั้นบน น่าจะเป็นที่ประดิษฐานรูปเคารพหรือเครื่องบูชาของผู้คนในศาสนาพราหมณ์เมื่อสมัยนั้น

ทางตะวันออกหรือล่างไปลงตามสายน้ำพุม่วงที่ด้านหนึ่งเป็นกำแพงตะบองเพชรอยู่นั้น มีอีกหลายกลุ่มและคอกดินที่ต้องบุกดงลงไป แต่ตรงมุมที่เธอชี้ให้ดูนั้น มีการขุดพบ "เหรียญดินาร์แห่งราชวงศ์อับปาสิด" ด้วย

เท่านี้ก่อนนะครับ เช้านี้
เพราะจะต้องเตรียมตวไปต่อที่ราชบุรี-คูบัว-นครปฐม-ท่าจีน ฯ

๑๒ มีค.๖๐