เพื่อแผ่นดินเกิด

นี้คือที่ทบทวนว่าทำอะไรลงไปในรอบ ๑๐ ปี ของสวนโมกข์กรุงเทพ

จากศรีวิชัย ผ่านทวารวดี ... ถึงสุวรรณภูมิ

หลังจากพุทธทาสภิกขุได้รับการร้องขอจากคณะกรมการจังหวัดสุราษฎร์ธานีและกรมการอำเภอไชยา ให้เรียบเรียงหนังสือ “แนวสังเขปโบราณคดีรอบอ่าวบ้านดอน” ในปี พ.ศ.๒๔๙๓ เพื่อนำรายได้มาสมทบทุนการจัดตั้งพิพธภัณฑสถานแห่งชาติไชยา โดยได้มีบันทึก “ทำไมจึงอุตริเป็นนักโบราณคดี” ว่าเป็นวิธีการที่อาจนำมาใช้ในการคิดธรรมะให้แตกฉานได้ กระทั่งในปี ๒๕๒๖ ได้เขียนบทความให้มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ชื่อ “ศรีวิชัยคืนชีพ” ที่มุ่งการกลับคืนมาของคุณค่าแห่งศรีวิชัย ทั้งในทางศิลปะ ศีลธรรม ศาสนา วัฒนธรรม การศึกษา การเมือง เศรษฐกิจ การปกครอง ซึ่งนับเป็นส่วนหนึ่งของงานสำคัญของท่านอาจารย์พุทธทาส

หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ได้มีส่วนทำการศึกษาค้นคว้าและนิทรรศการพิเศษชุด “ปฐมบทพระพุทธศาสนาในคาบสมุทรเอเชียอาคเนย์ : หลักธรรมและหลักฐานโบราณคดี” ในโอกาสพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปีแห่งการตรัสรู้ พ.ศ.๒๕๕๕ จากนั้นได้รับการประสานจากองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) – อพท. ให้ทำการศึกษาและพัฒนางานชุด “อู่ทอง ... ที่รอการฟื้นคืน : ผ่านรอยลูกปัดและพระพุทธศาสนาแรกเริ่มในลุ่มน้ำแม่กลอง-ท่าจีน” ระหว่าง พ.ศ.๒๕๕๖ – ๒๕๖๐ ในพื้นที่อู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี มีงานวิชาการและการพัฒนาสืบเนื่องอีกหลายประการ กระทั่ง ในปี พ.ศ.๒๕๕๘ ได้รับคำเชิญจากสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) – สอทภ. หรือ Gistda กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เข้าร่วมโครงการศึกษาประมวลเรื่องรอยพระพุทธศาสนาแรก ๆ ในประเทศไทย ในหนังสือ “จากอินเดียถึงไทย : รอยทางพระพุทธศาสนาแรก ๆ” เพื่อร่วมโครงการแผนที่เส้นทางวัฒนธรรมอาเซียน “ความเชื่อมโยงของวัฒนธรรมภูมิภาค” ซึ่งเป็นโครการความร่วมมือระหว่างรัฐบาลไทยและอินเดีย เฉลิมพระเกียรติกรมสมเด็จพระเทพฯ ในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘

จากนั้น ในปี พ.ศ.๒๕๖๒ อันเป็นปีครบรอบ ๑๐๑ ปี ของการประกาศโดยยอร์ช เซเดส์ ว่าเคยมีอาณาจักรศรีวิชัยในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ได้ริเริ่มโครงการ “๑๐๑ ปี ศรีวิชัยคืนชีพ : ตามรอยพุทธทาส โบราณคดีรอบอ่าวบ้านดอน” พร้อมกับการรับเชิญจาก สอทภ. หรือ Gistda ทำการศึกษาค้นคว้าว่าด้วย “สุวรรณภูมิ ภูมิอารยธรรมเชื่อมโลก Suvarnabhumi Terra Incognita” เพื่อสนองพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในปี พ.ศ.๒๕๖๒

ทั้งหมดล้วนเป็นการสานงานด้านประวัติศาสตร์โบราณคดีของพุทธทาสภิกขุ ที่ย้อนจากศรีวิชัย ผ่านทวารวดี ถึงสุวรรณภูมิ ซึ่งล้วนมีความเกี่ยวเนื่องกับประวัติพระพุทธศาสนาและการสถาปนาบนผืนแผ่นดันนี้สืบมา ทั้งนี้ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้จัดตั้งวิทยสถานสังคมศาสตร์ มนุษยาสตร์ และศิลปกรรมศาสตร์แห่งประเทศไทย Thailand Academy of Social Science Humanity and Arts (ธัชชา - TASSHA) โดยมี “สถาบันสุวรรภูมิศึกษา” เป็นหนึ่งใน ๕ สถาบันนำร่อง โดยแต่งตั้งให้นายแพทย์บัญชา พงษ์พานิช กรรมการและเลขานุการ และผู้อำนวยการหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ เป็นผู้อำนวยการสถาบันคนแรก เมื่อวันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๔

วันนี้ย้อนไปช่วยกันทำให้ศรีวิชัยฟื้นคืนชีพกับศิลปากรสมาคมกันครับผม

๒๐ มีค.๖๔ ๐๖๑๖ น.

บ้านท่าวัง สะพานควาย กทม.