รอยลูกปัด

เมื่อคืนนี้เพิ่งส่งการบ้านนี้ให้พี่ Sudara Suchaxaya แห่งเมืองโบราณ

เพื่อตีพิมพ์ในคอลัมน์พิเศษว่าด้วยสุวรรณภูมิในวารสารเมืองโบราณ

ที่ทำมาแล้วร่วม ๓ ปี ๑๒ ตอนพอดี

โดยที่ผ่านมา ว่าไปแล้ว ๑๑ เรื่องตามนี้

๑) วงแหวนแห่งโมริยะ หนึ่งเดียวนอกอินเดีย ที่คอคอดกระ

กับข้อค้นพบใหม่ของโลก ที่สนับสนุนการมีอยู่ของสุวรรณภูมิ

๒) ลูกปัดที่ราชบุรี ลึกไกลถึงสุวรรณภูมิ ... ไหม ?

๓) รอยลูกปัดในพื้นที่ภาคเหนือที่อาจบอกอะไรใหม่ ๆ ในไม่ช้านาน

๔) ลูกปัดบ้านเชียง บอกอะไรบ้างไหม ? ใครรู้ ?

๕) แหวนเพชรสองพันปีริมฝั่งอันดามัน บอกอะไรเราไหม ?

๖) ชามอ่างปริศนาแห่งสุวรรณภูมิ

... ที่นายพลแห่งกองทัพอเล็กซานเดอร์มหาราชกล่าวถึง ?

๗) ต่างหูทองคำสมัยศุงคะ

กับการมาถึงสุวรรณภูมิของระบบคิดจักรวาทิน

๘) ปริศนาเหรียญโรมันบนคาบสมุทรไทยและสุวรรณภูมิ

๙) อักษรโบราณ บนวัตถุชิ้นเล็กที่คาบสมุทรไทย

๑๐) ปริศนาแห่งช่องว่างลูกปัดที่เพชรบุรี

๑๑) ใช่เหรียญแรกสุดที่ผลิตบนดินแดนสุวรรณภูมิไหม ?

และใครคือวิษณุวรมันบนหน้าเหรียญ ?

๑๒) ลูกปัดสุริยเทพแห่งคลองท่อม

ที่เต็มไปด้วยปริศนาท้าทาย

โดยตอนนี้ผมขึ้ต้นเรื่องตามนี้ครับ ...

#ปรากฏการณ์สุริยเทพ เมื่อปี ๒๕๕๒

ในช่วงต้นเดือนมีนาคม พ.ศ.๒๕๕๒ มีรายงานจากหลายหนังสือพิมพ์ไทยและต่างประเทศว่าเกิดการโจรกรรมลูกปัดโบราณภายในอาคารอเนอกประสงค์ ห้องนิทรรศการชั่วคราวของมิวเซียมสยาม สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ เมื่อวันที่ ๕ มีนาคม พ.ศ.๒๕๕๒ ในระหว่างการเปิดแสดงนิทรรศการปริศนาแห่งลูกปัด ระหว่างวันที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๕๑ ถึงวันที่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๕๒ โดยมีรายงานประกอบข่าวหนังสือพิมพ์มติชน ประจำวันที่ ๖ มีนาคม ๒๕๕๒ ว่า “ ... ลูกปัดสุริยเทพคลองท่อม ทำด้วยแก้วโมเสคมีลักษณะเหมือนหน้าคน ถูกขุดพบใน อ.คลองท่อม จังหวัดกระบี่ และไม่เคยมีรายงานการพบในที่อื่น ๆ ในโลก สันนิษฐานสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ ๔ - ๕ หรือ พ.ศ.๔๐๐ - ๕๐๐ ทั้งนี้ นพ.เจมส์ แลงค์ตัน (Dr.James W. Lankton) ชาวอเมริกัน ผู้เขียนหนังสือว่าด้วยวิวัฒนาการลูกปัดโลกตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์จนกระทั่งถึง ค.ศ.๑๒๐๐ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านแก้วและลูกปัดคนสำคัญของโลกได้ตั้งคำถามว่าลูกปัดสุริยเทพคลองท่อมผลิตจากที่ไหน ทำไมจึงพบเฉพาะที่ อ.คลองท่อมแห่งเดียวเท่านั้น โดยกล่าวว่าเท่าที่มีการศึกษาเชื่อว่าโลกนี้น่าจะมีลูกปัดสุริยเทพคลองท่อมไม่เกิน ๕๐ เม็ด โดยทั้งหมดพบที่ อ.คลองท่อม มีลักษณะเหมือนกันมากจนอาจจะเป็นไปได้ว่าทำพร้อม ๆ กัน ส่วนทำที่คลองท่อมหรือไม่นั้นยังไม่มีหลักฐานใด ๆ มาสนับสนุนเพียงพอ แต่ไม่น่าจะทำในเมืองอเล็กซานเดรีย ประเทศอียิปต์โบราณที่มีชื่อเสียงในการผลิตแก้วโมเสคตามที่เคยเข้าใจกันมา ... “ โดยหลังจากเป็นข่าวคราวครึกโครมทางสื่อมวลชนทั้งหนังสือพิม์และโทรทัศน์ภายใต้การสืบสวนติดตามของเจ้าพนักงานตำรวจอย่างทุ่มเท จนกระทั่งในวันที่ ๑๒ มีนาคม พ.ศ.๒๕๕๒ สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ ก็ได้รับส่งคืนในซองจดหมายทางไปรษณีย์จ่าหน้าซองถึงมิวเซียมสยาม พร้อมข้อความลายมือว่า “ ฉันต้องขอโทษทุกคนด้วยที่ทำให้เดือดร้อนกันทุกคน ฉันขอคืนให้ก็แล้วกันนะ จะได้สบายใจกันทุกฝ่าย ขอโทษจากใจจริง ”

เหตุการณ์ดังกล่าวนำมาซึ่งการให้ความสนใจลูกปัดโบราณอย่างกว้างขวางทั้งในและต่างประเทศ โดยในเครือข่ายสังคมออนไลน์ Bead Collector Network ได้มีรายงานเรื่องนี้ทันทีในวันที่ ๖ มีนาคม พ.ศ.๒๕๕๒ พร้อมกับอ้างถึงบทสนทนาสำคัญถึงลูกปัดนี้ที่คลองท่อมในภาคใต้ของประเทศไทยเมื่อ ๙ ปีก่อน (พ.ศ.๒๕๔๓) ในเว็บไซต์ TheBeadSite ระหว่างปีเตอร์ ฟรานซิส และ เจมส์ แลงค์ตัน (Peter Francis Jr. and James Lankton) โดยปีเตอร์ ฟรานซิส เสนอว่าอาจผลิตที่อเล็กซานเดรีย ขณะที่เจมส์ แลงค์ตัน แย้งว่าลูกปัดลักษณะนี้ไม่เคยมีพบที่ไหนมาก่อนและเป็นไปได้ว่าอาจผลิตขึ้นที่คลองท่อม ขณะที่ผู้รายงานเสนอว่าน่าจะผลิตจากโรมันซึ่งมีหลักฐานการพบสิ่งต่าง ๆ ในเวียดนามใต้ ทว่าจากลักษณะที่ไม่เหมือนลูกปัดหน้าคนใด ๆ ที่เคยพบในโลกตะวันตก ซึ่งต้องอาศัยการศึกษาทางโบราณคดีเพิ่มเติมรวมทั้งจนกว่าจะพบในแหล่งอื่น ๆ อีก โดยได้ตั้งข้อสังเกตว่าการเรียกว่าสุริยเทพนั้นไม่ทราบว่ามีความเกี่ยวเนื่องกันอย่างไร แต่จากรูปลักษณะก็ไปกันได้ ยิ่งกว่านั้นยังชวนนึกถึงรูปตะวันฉาย (sunburst) บนลูกปัดพบที่ชวาและบางพื้นที่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

โดยหลังจากนั้นได้เกิดอีกหลายความคิดเห็น การเคลื่อนไหว ไม่เฉพาะเพียงเกี่ยวกับลูกปัดสุริยเทพ แต่ต่อเรื่องราวของลูกปัดที่ถูกจัดวางไว้เป็นหลักฐานโบราณคดีชิ้นน้อย ด้อยความสำคัญกว่าโบราณสถาน ประติมากรรมและโบราณวัตถุอื่น ๆ ตลอดมา ...

ในบทความ มีไขความต่อเป็นประเด็นตามนี้ ...

... #จากลูกปัดหน้าอินเดียนแดงสู่สุริยเทพที่คลองท่อม ...

... #แล้วก็พบที่หยิงปันล็อบนอร์บนเส้นทางสายไหมเส้นเหนือ

กับที่เตอร์กเมนิสถานริมทะเลสาปคาสเปียนที่ต้นเส้นทางสายไหม ...

... #สุริยเทพที่คลองท่อมกับปริศนาท้าทาย ...

ท่านที่สนใจตามอ่านกันครับ

ขอบคุณภาพจาก ... Thawatchai Ramanatta อีกแล้วครับ

๒๗ มกรา ๖๖ ๒๑๐๐ น.

บ้านบวรรัตน์ ท่าวัง เมืองนคร