การพระศาสนา

จำไม่ได้ว่าได้พบกราบสักการะเจ้าพระคุณสมเด็จปยุต.นี้กี่ครั้งมาก่อนแล้ว นอกจากที่เคยตามไปฟังธรรมและตามงานต่าง ๆ ที่มิอาจนับ มีอยู่ ๗ วาระ ที่จำได้ไม่ลืม

๑) เป็นผู้ดูแลรับส่งดูแลบริการและฟังท่านในการสนทนาธรรมครั้งสำคัญที่สวนโมกข์นานาชาติเมื่อ ๓๐ ปีก่อน ว่าด้วยอนาคตพระพุทธศาสนา กับท่านอาจารย์พุทธทาส หมอประเวศ อ.สุลักษณ์ โดยมีท่านสินติกโร พระไพศาล พี่ประชา ดร.อรศรี และอีกหลาย ๆ คนร่วมฟังกันอย่างตั้งใจ ที่ศาลาไม้หนังหนึ่ง ซึ่งออกมาเป็นหนังสือเล่มหนึ่งแล้ว

๒) เป็นผู้รับส่งดูแลท่านที่เมืองนครเมื่อกว่า ๒๐ ปีก่อน ครั้งมาปรารภธรรมเนื่องในวันทำบุญ ๖๐ ปี เจ้าคุณอุปัฌาย์ พระเทพปัญญาสุธี วัดแจ้ง ด้วยทั้ง ๒ มหาเถระเป็นสหธรรมิกกันมา

๓) ร่วมคณะของกระทรวงวัฒนธรรมไปกราบท่านที่ที่พักสงฆ์สายใจธรรมเมื่อ ๒๐ กว่าปีก่อน เพื่อขอได้รับเป็นผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรมของประเทศ ที่ผมได้ร่วมเป็นคณะกรรมการสรรหาผู้ทรงคุณวุฒทางวัฒนธรรมร่วมกับอีกหลายท่าน โดยชุดนั้นเป็นชุดแรกและดูเหมือนจะเป็นชุดเดียวเท่านั้น ประกอบด้วย เจ้าพระคุณฯ หมอประเวศ และ อ.เอกวิทย์ ณ ถลาง ๓ คนเท่านั้น

๔) เป็นเจ้ากี้เจ้าการอาราธนานิมนต์ รับและส่งท่านมาปาฐกถาพุทธทาสภิกขุครั้งแรก ๆ ที่สวนโมกข์ไชยา๒ - ๓ ปีแรกหลังสิ้นท่านอาจารย์พุทธทาสเมื่อปี ๒๕๓๖ ซึ่งท่านแสดงได้เพียงครึ่งเดียว ค้างมาจนถึงทุกวันนี้

๕) ขอเข้ากราบหารืออย่างเป็นการเฉพาะที่วัดญาณเวศกวัน เมื่อเตรียมการก่อตั้งหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญว่าควรอะไรและอะไรอย่าเพิ่ง เฉพาะอย่างยิ่ง "ห้องนิพพานชิมลอง" นั้นจะเหมาะสมไหม เจ้าพระคุณบอกว่า "น่าจะมีใครทำมานานมากแล้ว ขอให้ทำเลย" พร้อมข้อชี้แนะในรายละเอียดยาวเหยียดจนออกมาเป็นอย่างที่เป็น ตลอดจนคำพรสำคัญในการดำเนินกิจการของสวนโมกข์กรุงเทพ ด้วยบทความขนาดยาวในชื่อ "อยู่ใน ใจเหนือ เกื้อโลก" ที่พวกเราทำกันมาตลอดตั้งแต่นั้น

๖) ท่านเมตตาให้เข้าพบและพักนอนบนกุฏิที่หน้าห้องของท่าน ณ ที่พักสงฆ์สายใจธรรม พนมสารคาม หลายครั้ง เพื่อกราบรายงานและหารือกิจการงานพระพุทธศาสนานานัปการ ถึงขนาดที่ต้องขอให้ท่านพักผ่อนเพราะท่านเมตตามาก ว่า "นาน ๆ คุณหมอมานอนด้วย" แล้วจะเล่ามาวันหลัง

๗) เมื่องานแม่ที่ไม่กล้ากราบเรียนรบกวน แต่ท่านอาจารย์ชยสาโรเมตตากราบท่าน แล้วท่านก็ตรงไปที่วัดธาตุทองอย่างพวกเราทกคนไม่ทันตั้งตัว เพราะน้อง ๆ บอกว่า "วันนี้ท่านเจ้าคุณจะแวะไปที่วัดธาตุทองด้วย" พวกเราทุกคนก็เข้าใจว่าเป็นเจ้าคุณอินศร สุธีวรคุณ ไม่คิดว่าเป็นท่านเจ้าคุณอาจารย์ฯ

นับจากนี้ท่านเปลี่ยนผ่านเป็นเจ้าพระคุณสมเด็จแล้ว สาธุขอรับ "สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุลสุนทรนายก ปาพจนดิลกวรานุศาสน์ อารยางกูรพิลาส นามานุกรม คัมภีรญาณอุดมวิศิษฏ์ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี"

๖ ธค.๕๙