การพระศาสนา

หลังกินก๋วยเตี๋ยวกลางวันที่เยื้องพระบรมธาตุไชยา
ผมจึงพาวกข้ามทางรถไฟไปที่หน้าที่ว่าการอำเภอไชยา
แล้วเลี้ยวเข้าซอยพระครูสุธนฯ ไปที่วัดชยารามหรือชื่อเดิมว่าศาลาทึงที่พบพระเทวรูปสำคัญหลายองค์

ที่นี่คือฐานทัพสำคัญของธรรมทานมูลนิธิ
หลังย้ายจากพุมเรียงมาที่ตลาดใหม่ไชยา

จุดแรกคือ "หอสมุดคณะธรรมทาน"
ที่เป็นสถานศึกษาค้นคว้าและสร้างงานสารพัดและทุกวันนี้ผุพังลงตามสภาพ ส่วนสิ่งของทั้งหลายนั้นได้รับการขนย้ายมาเก็บรักษาที่สวนโมกข์กรุงเทพหมดแล้ว หลังจากพยายามรักษาไม้ตามสภาพเดิมมานานจนเกินกำลัง

สองคือ "สโมสรธรรมทาน" กับ "ร.ร.พุทธนิคม"
ที่เป็นอาคารไม้หลังใหญ่จากการบุกป่าด่านธารน้ำไหลไปหาไม้มาสร้าง จนพบสถานที่เหมาะที่กลายเป็นสวนโมกขพลาราม - วัดธารน้ำไหล ในทุกวันนี้ ทุกวันนี้เป็นอาคารไม้หลังงามอยู่ด้านหน้าของ รร.อนุบาลพุทธนิคม โดยมี รร.พุทธนิคมเดิมอยู่ข้าง ๆ

สาม "ธรรมทานมูลนิธิ"
สำนักงานใหญ่ของคุณธรรมทาส พานิช แห่งคณะธรรมทาน สวนดมกขพลาราม โรงพิมพ์ธรรมทาน ตลอดจน ร.ร.พุทธนิคม จนถึงวันสุดท้ายของชีวิต

๑ พค.๖๐