การพระศาสนา

มรรคผลเป็นของไม่อยู่นอกวิสัย เพราะการปฏิบัติธรรมไม่อยู่นอกวิสัย เมื่อเหตุไม่เป็นของสุดวิสัยแล้ว ผลจะเป็นของสุดวิสัยได้อย่างไร

มรรคผลเป็นผลเกิดจากการกระทำทางใจ เช่นเดียวกับเงินทองที่เป็นผลเกิดจากการกระทำทางฝ่ายวัตถุทั้งหลาย ต่างกันสักว่าทางใจและทางวัตถุ คือ ทางกายอันจัดเป็นภายนอกโดยตรงข้ามเท่านั้น

แบบฝึกหัดทางกาย เช่น พลศึกษาเป็นต้น เมื่อฝึกไปแล้วมากเข้า จะทำสิ่งซึ่งเคยเข้าใจว่าสุดวิสัยได้ฉันใด แบบฝึกหัดทางใจ เมื่อฝึกมากเข้า ก็จะทำสิ่งที่เคยคาดว่าสุดวิสัยได้ฉันนั้น

ยุคนี้ มนุษย์ถนัดแต่การงานฝ่ายวัตถุแต่กำเนิด จึงเห็นงานฝ่ายใจเป็นของยากไปก่อนแต่จะได้ลงมือทำ เป็นผู้ยอมแพ้ก่อนแต่จะได้รับ ยอมทนทุกข์โดยไม่ขอค้นหาหนทางเพื่อชนะทุกข์ เพราะเห็นแก่ความเพลิดเพลินบ้าง เพราะไม่รู้บ้าง ฯลฯ

เราไม่เห็นว่าความโง่หลงของเราเป็นสิ่งที่น่าอันตราย ยิ่งกว่านั้น ไม่รู้สึกว่ามีความโง่หลง.

ที่มา การปฏิบัติธรรม โดย พุทธทาส ภิกขุ หน้า ๕๘

ภาพ อรุณรุ่งที่แหลมทรายใกล้แหลมโพธิ์พุมเรียง ไชยา เมื่อวันที่ ๓๐ สค.๕๙