เพื่อแผ่นดินเกิด

อภิสิทธิ์ : อ่านเรื่องรอยโรมัน แล้ว ชอบมากๆ ครับ
ผม : ได้ไปอย่างใดฤา ?
อภิสิทธิ์ : คุณเย็น เอามาให้อ่านครับ เรื่องตะเกียงพงตึก นี่ เปิดกบาลผมเลยครับ

แต่สำหรับผม ถูกเปิดกบาลน่าจะลึกกว่า เมื่อได้อ่าน ฟัง และสนทนากับศาสตราจารย์หลิน แห่งมหาวิทยาลัยซุนยัตเซ็นที่กว่างโจว

ลองอ่านนี้ที่ผมลองแปลเล่น ๆ แบบรวดเร็วและรวดเดียวเลยก่อนนะครับ

"ในจักรวาลนี้ที่มิมีปลาใด
จะใหญ่เท่าเจ้าวาฬยักษ์
มีก็แต่คนโรมันผู้รุ่งเรือง
ที่รู้ดูแล้วเอามาทำประดับไว้
บนตะเกียงทอง
ชูครีบ ยกหาง วางหัวมั่นไว้
ด้วยหัวใจอันบานเบิกราวจะโบยบิน
แถมกลิ่นหอมที่ออกมาจากอ้อมอก
บ่งบอกชัดถึงมาตรฐานอันสูงส่ง
ที่หามีใครเทียบได้เท่า
การฝีมือแสนสวยที่ใช้งานได้ลงตัวด้วย

ตะเกียงนี้ช่างงามได้อะไรเช่นนี้
ล้ำเลอค่าเมื่อช่วงใช้
จักลือเลื่องนับพันปีว่านี้คือประดิษฐกรรมชั้นเยี่ยม"

ศ.หลินบอกผมว่าที่รับมางานนี้เพราะติดใจในบทกวีโบราณของนายทัพนักกวีนามหยินจื้อ แห่งแคว้นเจี้ยวหยวนซึ่งอยู่แถวกว่างตุ้งในทุกวันนี้ เมื่อประมาณ ๑,๗๐๐ ปีก่อนโน้นว่าได้เห็นตะเกียงอย่างนั้นจากชาวโรมันที่นำมาถวายฮ่องเต้ แล้วเขียนพรรณนาไว้อย่างนี้ โดยที่เมืองจีนนั้นไม่เคยมีตะเกียงลักษณะนี้

ศ.หลินได้อ่านกวีนี้ตั้งแต่ยังเป็นนักศึกษา พอได้รับคำเชิญมาก็เลือกเตรียมเรื่องนี้เพื่อที่จะได้แลกเปลี่ยน โดยไม่รู้ว่าจะได้เห็นของจริง แถมได้พบ ดร.บริจิตต์ที่ศึกษาและรายงานเรื่องนี้ไว้ให้พวกเราแปลออกมาในหนังสือรอยโรมัน ที่คุณอภิสิทธิ์บอกว่าเปิดกะโหลกเขาเลย

ผมขอไม่อธิบายอะไรมากไปกว่านี้ นอกจากอยากจะบอกว่า คนไทยต้องไปดู อยู่ที่พิพิธภัณฑ์พระนคร อาคารมหาสุรสิงหนาทด้านในชั้นล่าง ถามเจ้าหน้าที่ดูเอาก็น่าจะได้ ดูแล้วตายได้ ไม่ต้องไปถึงนครวัดตามที่ฝรั่งว่าไว้แล้วคนไทยชอบกันนัก ดอกครับ

จากนี้ ศ.หลิน บอกว่า จะเริ่มศึกษาค้นคว้าว่าด้วยเรื่องแถบนี้ แล้วให้นักศึกษาจีนมาร่วมศึกษากับพวกเรา ไม่รู้เหมือนกันว่านักวิชาการไทยจะว่าอย่างไรพวกเราและผมอีก ?

๒๑ มีค.๖๐